«Δε συγκεντρώνεται να διαβάσει!» 10 tips συγκέντρωσης

Το καλοκαίρι πλησιάζει, μαζί και το τέλος της σχολικής χρονιάς, οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, ενώ η κούραση απ’ όλη τη χρονιά συσσωρεύεται.

Όλοι οι παραπάνω είναι λόγοι που κάνουν πολλούς μαθητές να αρνούνται να διαβάσουν, να τεμπελιάζουν και να δυσκολεύονται  να συγκεντρωθούν στα μαθήματά τους.

Παρ’ όλ’ αυτά είναι σημαντικό τόσο οι εκπαιδευτικοί, όσο και οι γονείς, γνωρίζοντας και ίσως αναμένοντας τις παραπάνω συμπεριφορές, να είναι σε θέση να τις αντιμετωπίσουν όσο πιο αποτελεσματικά.

Παρακάτω λοιπόν ακολουθούν 10 σημεία που μπορούν αν βοηθήσουν τους μαθητές να έχουν μεγαλύτερη συγκέντρωση και επιθυμία για διάβασμα, τόσο στο σχολικό όσο και το οικογενειακό περιβάλλον τους:

1.      Συχνά και μικρά διαλείμματα: είναι πολύ βοηθητικά γενικά κατά το διάβασμα, αλλά ακόμα περισσότερο όταν ο μαθητής δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί. Προκειμένου να λειτουργήσουν σωστά είναι σημαντικό να είναι διάρκειας όχι περισσότερο από 5’-10’ λεπτών.

2.    Παροχή κινήτρων: το κίνητρο ωθεί και παρακινεί τον μαθητή να κάνει κάτι που ενδεχομένως δεν του αρέσει ή δεν θέλει, προκειμένου να έχει ή να κάνει κάτι ιδιαίτερα επιθυμητό στη συνέχεια. Έτσι λοιπόν, μια αγαπημένη δραστηριότητα μετά το διάβασμα ή μια βόλτα σε αγαπημένο μέρος το Σαββατοκύριακο  μπορούν να λειτουργήσουν βοηθητικά και ενισχυτικά στην ολοκλήρωση των μαθημάτων

3.    Επιβράβευση: οι γονείς, όπως και οι εκπαιδευτικοί, χρειάζεται να επιβραβεύουν τον μαθητή με ενθουσιασμό, ενθάρρυνση και χωρίς φειδώ κάθε φορά που τους δίνεται η δυνατότητα. Η υλική επιβράβευση, όπως ένα αγαπημένο σνακ ή παρακολούθηση αγαπημένου προγράμματος στην τηλεόραση ίσως είναι πιο αποτελεσματική, όμως είναι καλό να δίνεται με μέτρο

4.    Κατάλληλο περιβάλλον μελέτης: είναι καλό να διαβάζει ο μαθητής στον ίδιο χώρο, επαρκώς αεριζόμενο και φωτιζόμενο, τις ίδιες ώρες, ενώ ηχητικές ή οπτικές αποσπάσεις, όπως ανοιχτή τηλεόραση σε διπλανό δωμάτιο, υπολογιστής, ένα αγαπημένο παιχνίδι, είναι σημαντικό να απομονώνονται ή να περιορίζονται

5.     Ημερολόγιο μαθημάτων: ο μαθητής φτιάχνει ένα προσωπικό ημερολόγιο τοποθετημένο φυσικά σε εμφανές σημείο στο χώρο του με το οποίο παρακολουθεί, ελέγχει και τσεκάρει τις ασκήσεις που ολοκληρώνει καθημερινά. Έτσι έχει συνολική και διαρκή εποπτεία του διαβάσματος του («τι διάβασα;», «τι έχω ακόμα να διαβάσω;»

6.    Σχεδιασμός μαθημάτων: είναι χρήσιμο ο μαθητής να ξεκινάει με τα πιο δύσκολα μαθήματα εφόσον είναι στη αρχή πιο ξεκούραστος. Εάν υπάρχει μεγάλη ποσότητα ασκήσεων και μαθημάτων είναι καλό να τα χωρίζει σε μικρότερες ενότητες, βοηθάμε και ενθαρρύνουμε το παιδί να διακρίνει τα κύρια σημεία κάθε ενότητας, φτιάχνουμε ενδεχομένως μια περίληψη και χρησιμοποιούμε χρωματιστούς μαρκαδόρους και άλλα μέσα, όπως σχετικές με το μάθημα εικόνες, για την αποτελεσματικότερη κατανόηση και εμπέδωση

7.     Σταθερή ώρα βραδινού ύπνου και σύντομη μεσημεριανή ξεκούραση όταν κρίνεται βοηθητική: ο σύντομος μεσημεριανός ύπνος συντελεί στην αναδιοργάνωση του εγκεφάλου, ενώ μεγάλης σημασίας είναι τόσο η σταθερή ώρα, όσο και η επαρκής και ποιοτική διάρκεια ύπνου του μαθητή το βράδυ. Για τους μαθητές δημοτικού 9-10 ώρες θεωρούνται επαρκείς, ενώ κατά την εφηβεία συνιστώνται  8-9 ώρες ύπνου

8.    Πλήρης και ισορροπημένη διατροφή: ένα σωστό πρωινό, μικρά και συχνά γεύματα, υγιεινά σνακ, όπως γιαούρτι με μέλι και ξηρούς καρπούς, μια φρουτοσαλάτα, φυσικοί χυμοί και βέβαια συχνή ενυδάτωση του οργανισμού με νερό, προσφέρουν ενέργεια και συμβάλλουν στη συγκέντρωση και τη διαύγεια

9.    Φυσική άσκηση: είναι καλό να ενθαρρύνεται τόσο πριν το διάβασμα όσο και κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων με σύντομες και απλές δραστηριότητες (πχ σκοινάκι, ασκήσεις διάτασης, γύρος του τετραγώνου με το ποδήλατο). Ακόμα καλύτερα είναι αν υπάρχει μέσα στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα του μαθητή μια οργανωμένη αθλητική ή άλλη δραστηριότητα (το κολύμπι ενδείκνυται γι’ αυτούς τους μήνες) που τον βοηθά να εκφράζει δημιουργικά την ένταση της ημέρας, να «ξεδίνει», να αλλάζει περιβάλλον και τελικά να διατηρείται σε σωματική και πνευματική εγρήγορση

10.                        Χρονικά όρια στην τηλεόραση και τον υπολογιστή: και τα δυο αποτελούν αναμφίβολα πολύ ελκυστικά μέσα για μικρότερους και μεγαλύτερους μαθητές. Μάλιστα εάν δεν τηρηθεί αυστηρό πρόγραμμα χρήσης τους, μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα την υπερκινητικότητα, την επιθετικότητα, την αφηρημάδα και τελικά τη δυσκολία στη συγκέντρωση των μαθητών

                                         Φαιδώρα Ρίζου

                                                         Ειδική Παιδαγωγός, ΜΑ
                                       www.eidikipaidagwgos.blogspot.com