Η ευτυχία του μαθητή

Αυτές τις μέρες, μια ανάσα πριν το κλείσιμο των σχολείων, όλοι οι μαθητές είναι κατα κανόνα πολύ χαρούμενοι και πολύ ανυπόμονοι, ίσως και ανακουφισμένοι.. Οι καλοκαιρινές διακοπές -επιτέλους!- είναι προ των πυλών. 

Μάλιστα αν έχουν πάει καλά με τα μαθήματα, τους βαθμούς, τα διαγωνίσματα, αν η μαμά, ο μπαμπάς κι ο δάσκαλος είναι ευχαριστημένοι με την σχολική τους επίδοση, τότε η χαρά τους είναι ακόμα μεγαλύτερη.

Γιατί, πότε οι γονείς και οι δάσκαλοι  είναι χαρούμενοι και ικανοποιημένοι; Όταν  ο μαθητής ανταποκρίνεται μ' επιτυχία στις καθημερινες σχολικές απαιτήσεις, αφομοιώνει αποτελεσματικά τις νέες γνώσεις, είναι ήσυχος και συγκεντρωμένος μες στην τάξη.

Πραγματικά, όλα τα παραπάνω έχουν δίχως αμφιβολία ιδιαίτερη αξία και είναι θεμιτά κατα τη σχολική περίοδο του παιδιού. Κανείς δε μπορεί ν' αμφισβητήσει για παράδειγμα, πως η ικανότητα συγκέντρωσης είναι μια πολύ σημαντική γνωστική δεξιότητα, απαραίτητη για πλήθος μαθησιακών επιτευγμάτων, όπως η επίλυση ενός μαθηματικού προβλήματος ή η σύνταξη μιας γραπτής ιστορίας. Ή ότι η αναγνωστική ικανότητα είναι σημαντικότατη πύλη μάθησης και διεύρυνσης των γνωστικών οριζόντων του παιδιού.

Τι γίνεται όμως αν ο μαθητής "δεν τα πηγε καλά"; Αν γονείς και δάσκαλοι δεν είναι ευχαριστημένοι μαζί του; Πώς αισθάνεται αυτός ο μαθητής καθ' όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς; Θετικά ή αρνητικά συναισθήματα ήταν αυτά που υπερτερούσαν; Πόσο άραγε λαμβάνεται υπόψη η συναισθηματική και ψυχική διάθεση του μαθητή αλλά και η αντικειμενική του ικανότητα να επιτύχει συγκεκριμένους ακαδημαικούς στόχους; Και τέλος, με τι τίμημα πραγματοποιείται ο καθημερινός αγώνας για τη βέλτιστη σχολική επίδοσης και των καλών βαθμών; 

Μάλιστα αν έχουμε να κάνουμε με έναν μαθητή που η επιδοσή του είναι χαμηλή, η συμπεριφορά του ίσως προκλητική, η προσοχή του και η συμμετοχή του στην τάξη ελλιπής, τα παραπάνω ερωτήματα αποκτούν ακόμα μεγαλυτερη βαρύτητα.

Ο χαρακτηρισμός "κακός" μαθητής που τόσο επιπόλαια πολλές φορές αποδίδεται σε παιδιά που δεν έχουν την αναμενόμενη σχολική επίδοση, συχνά αφορά  μαθητές που ίσως να ΄χουν μη διεγνωσμένη δυσλεξία ή άλλη μαθησιακή δυσκολία, οριακή νοημοσύνη ή ακόμα διάσπαση προσοχής και φυσικά χρειάζονται ειδική προσέγγιση, προσαρμοσμένο παιδαγωγικό υλικό αλλά και εξατομικευμένες και ρεαλιστικές προσδοκίες και απαιτησεις απ' την μεριά γονιών και εκπαιδευτικών.

Γιατί τελικά τι είναι πιο σημαντικό, ένας μαθητής ήρεμος, με θετική προδιάθεση για γνώση και συνεργασία μαζί μας ή ένας μαθητής που αισθάνεται πως συνεχώς κρίνεται, αξιολογείται, τονίζονται τ' αδύναμά του στοιχεία και παραβλέπονται τα δυνατά χαρακτηριστικά του;

Ως γονείς, εκπαιδευτικοί, ειδικοί θεραπευτές τι επιλέγουμε να δώσουμε στους μαθητές; Την παρατήρηση ή την ενθάρρυνση; Την κριτική ή την επιβράβευση; Την στεγνή αναπαραγωγή γνώσεων ή τη δημιουργική εφαρμογή τους στην καθημερινή ζωή;

Πώς θέλουμε να είναι ο μαθητής μας; Αγχωμένος, φοβισμένος και κουρασμένος που "παλεύει", συχνά με λανθασμένη ή χωρίς υποστήριξη, ν' ανταποκριθεί στις καθημερινές σχολικές απαιτήσεις; Ή χαρούμενος, μ' αυτοπεποίθηση με τον οποίο, με τρόπο ευχάριστο και δημιουργικό, προσπαθούμε  ν' αξιοποιήσουμε το δυναμικό του σεβόμενοι τον προσωπικό του ρυθμό και τις ιδιαίτερες ανάγκες και δυνατότητές του;

Είναι σίγουρο πως αυτή η τελευταία προσέγγιση απαιτεί απο μέρους μας αφιέρωση χρόνου, υπομονή, επαναπροσδιορισμό των προτεραιοτήτων μας σχετικά με τη "σχολική επιτυχία", με το τι είναι σημαντικό και ουσιαστικό τη δεδομένη στιγμή για τον συγκεκριμένο μαθητή. 

Μ' αυτές τις σκέψεις, ας επιβραβεύσουμε όλους τους μαθητές για τις μικρές ή μεγαλες επιτυχίες τους και αυτή τη χρονιά, τις μικρές ή μεγάλες προσπάθειές τους, κι ας τους ευχηθούμε καλή ξεκούραση και φυσικά καλό καλοκαίρι!